Tandheelkunde

Het periodieke onderhoud en behandeling van het paardengebit is een essentieel onderdeel van het paardenmanagement. Eten is de nummer één bezigheid van een paard, deze voederopname moet bij een gezond en tevreden paard zonder klachten kunnen gebeuren.

Regulier onderhoud

Periodieke controle van het paardengebit is daardoor geadviseerd. Hiermee kunnen problemen tijdig worden opgespoord en andere problemen worden voorkomen. Tijdens de gebitscontrole wordt de algehele toestand en geschiedenis van het dier onder de loep genomen, en vervolgens een inspectie van het gebit uitgevoerd. Daarvoor beschikken wij over professionele apparatuur en lichtbron om het onderzoek zo volledig mogelijk te kunnen uitvoeren.

Het interval tussen reguliere controles kan verschillen naar gelang de toestand van het gebit en de leeftijd van het paard. Soms zijn meerdere behandelingen achter elkaar nodig om een probleem volledig te verhelpen. Dit zal de dierenarts na een gebitsinspectie kunnen inschatten.

Diverse afwijkingen aan de normale vorm en functie van het paardengebit kunnen optreden. Hieronder worden een aantal meest voorkomende zaken besproken die tijdens het tandheelkundig onderzoek kunnen worden opgemerkt en behandeld:

Glazuurpunten
Op elke leeftijd zijn paarden gevoelig aan het ontwikkelen van scherpe punten aan de binnen- of buitenzijde van de kiezenrij. De kiezen in de bovenkaak staan iets breder ingeplant ten opzichte van de onderste rij, waardoor de glazuurpunten bij de bovenkiezen aan de wangzijde ontstaan, en bij de onderste kiezen aan de tongzijde (binnenzijde). Er kunnen hierdoor slijmvliesletsels ontstaan in respectievelijk wang en tong, wat tot eetproblemen of aanleuningsproblemen tijdens het rijden kan leiden.

Slijtagestoornis
Het is belangrijk het kauwoppervlak van de kiezen zoveel mogelijk in een rechte rij te laten blijven, wat betekent dat niet één of meerdere kiezen boven de ander uit moeten steken, wel met behoud van het reliëf om de maalfunctie te kunnen blijven uitoefenen. Een of meerdere te lange kiezen zorgen voor onevenredige drukverdeling in het gebit en kunnen andere kiezen doen verplaatsen, waardoor het gebit schever wordt of spleten (diastema’s) gaat vormen. Dit leidt weer tot nieuwe problemen.

Haakvorming
We spreken van een haak wanneer de voorste of achterste kiezen van een kiezenrij te lang doorgroeien. Dit ziet er soms uit als een oplopende ski-schans. Dit gebeurt bijvoorbeeld als er op kiezen-niveau een over- of onderbeet aanwezig is, waardoor de voorste of achterste kies niet voldoende wordt afgesleten door zijn tegenhanger.

Diastema’s en parodontitis

Wanneer het tandvlees en de regio rondom kies en zijn wortel gaat ontsteken, spreken we van parodontitis. Dit ontstaat bijvoorbeeld wanneer ruimte tussen twee kiezen ontstaat (diastema) waar voedsel tussen komt. Dit gaat voor irritatie van tandvlees en ontsteking zorgen. We weten dat dit een pijnlijke aangelegenheid voor het paard is. Vaak gaan de paarden proppen maken (stukjes voer als balletjes uit de mond laten vallen). Het ontstaan van diastema’s kan enerzijds door ouderdom optreden, maar wordt ook vaak versneld door een suboptimaal gebit en gebitsproblemen. De diastema’s kunnen schoongemaakt, uitgeruimd en eventueel met een vulling dichtgemaakt worden, zodat de ontstekingen tot rust kunnen komen. Heel soms gaat de betreffende kies door de ontsteking los staan, en is in een uiterst geval extractie van de kies noodzakelijk.

EOTRH

Een aandoening van de snijtanden die soms optreedt, betreft EOTRH (equine odontoclastic tooth resorption and hypercementosis). Hierbij worden er afwijkingen aan de snijtanden aangetroffen waardoor het afbijten van hard voer (zoals wortels) met de snijtanden pijnlijk en moeizaam wordt. Röntgenbeelden van deze tanden kunnen de diagnose bevestigen, en laten enerzijds afbraak van de wortel zien, met anderzijds soms verdikking van de klinische kroon door cementafzetting en verdikt tandvlees door ontsteking.